در ششمین دورهمی ارتباطی اساتید روابط عمومی چه گذشت؟

به گزارش آژانس خبری پی آر؛ ششمین نشست دورهمی ارتباطی با عنوان «روایتگری سازمانی در عصر نسل زد؛ از بیانیه تا استوری» با حضور جمعی از اساتید برجسته حوزه ارتباطات روابط‌عمومی و مشاوران نسل زد شورای اطلاع رسانی ریاست جمهوری برگزار شد.

این دورهمی به همت معاونت ارتباطات، رسانه و فضای مجازی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران یکشنبه ۲ آذر ۱۴۰۴ در باغ موزه قصر برگزار شد و فرصتی برای تبادل نظر در خصوص چالش‌های ارتباطی نسل جدید و تأثیر آن بر فضای اجتماعی و حرفه‌ای فراهم ساخت.

این دورهمی به دبیری محمد احسان خرامید معاون ارتباطات، رسانه و فضای مجازی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و با حضور محمد سلطانی فر، فاطمه عزیزآبادی فراهانی، حمید شکری خانقاه، مریم سلیمی، مسعود کوثری، صدیقه ببران، محمدرضا پارسیان، افسانه مظفری از اساتید حوزه روابط عمومی و ارتباطات و فاطمه زهرا جامی، یوسف مذنب و مانی جهانپور به عنوان نمایندگان نسل زد و از اعضای شورای مشاورین نسل زد شورای اطلاع رسانی دولت برگزار شد.

سخنرانان در این نشست به بررسی ویژگی‌های رفتاری و ارتباطی نسل زد پرداختند و به تحلیل چالش‌ها و فرصت‌هایی که این نسل در دنیای ارتباطات مدرن با آن روبه‌رو است، پرداخته شد.

همچنین اعضای شورای مشاورین نسل زد شورای اطلاع رسانی دولت نیز در این برنامه حضور یافتند و دیدگاه‌های خود را در خصوص نقش نسل زد در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور و چگونگی برقراری ارتباط مؤثرتر با این نسل بیان کردند.

نمایندگان نسل زد به بیان مستقیم دیدگاه‌ها، انتظارات و نیازهای نسل خود پرداختند و بر لزوم تغییر نگرش در شیوه‌های ارتباطی دولت و نهادهای رسمی تأکید کردند.

در این نشست چالش‌های ارتباط با نسل زد و آلفا بررسی و تأکید شد که سازمان‌ها به دلیل درک نکردن ویژگی‌های این نسل، با آنان فاصله زیادی دارند؛ نسلی که به گفته کارشناسان، پیام یک‌طرفه را نمی‌پذیرد، به شدت فردی است و تنها در ۵ تا ۳۰ ثانیه درباره محتوا قضاوت می‌کند.

احسان خرامید معاون ارتباطات سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران:
چالش اطلاع‌رسانی به نسل زد و آلفا محور دورهمی ارتباطی ششم

محمد احسان خرامید معاون ارتباطات، رسانه و فضای مجازی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در ابتدای این نشست با اشاره به سابقه تشکیل جلسات دورهمی ارتباطی گفت: این دورهمی از چهار سال گذشته با زحمات خانم دکتر افسانه مظفری در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات  آغاز شد و با همکاری آقای امیر عباس تقی‌پور و دیگر اساتید ادامه یافته است.

وی افزود: هدف اصلی این جلسات، بررسی چالش‌های حوزه ارتباطات، رسانه و روابط‌عمومی و دستیابی به راه‌کارهای عملی با بهره‌گیری از دانش و تجربه اساتید بوده است.

خرامید به یکی از جدی‌ترین چالش‌های موجود اشاره کرد و گفت: موضوع اطلاع‌رسانی و بیان فعالیت‌های حاکمیت برای نسل زد و آلفا از چالش‌های اساسی ماست.

تفاوتی که این نشست با نشست قبلی دارد، حضور مستقیم نمایندگان این نسل شامل خانم فاطمه زهرا جامی و آقایان مانی جهانپور و یوسف مذنب به عنوان مشاورین نسل زد در شورای اطلاع‌رسانی دولت است.

محمد سلطانی فر استاد ارتباطات:
نسل زد خودش روایت می‌کند؛ رویکردهای سنتی دیگر کارآمد نیست

دکتر محمد سلطانی فر استاد ارتباطات با اشاره به خصوصیات این نسل گفت: نسل زد در فضای مجازی متولد شده و تمام باورها، خاستگاه‌ها و نیازهایش را از این فضا گرفته است.

برخلاف نسل‌های سنتی، این نسل به شدت فردی است و نگاه توده‌ای به رسانه ندارد.

محمد سلطانی فر با تشریح ویژگی‌های این نسل‌ هشدار داد: این نسل به وسایلی عادت کرده که تکنولوژی فردی در آن شکل گرفته است.

آنها در جمع‌ها پای تلویزیون نمی‌نشینند، کمتر به سینما می‌روند و فیلم‌ها را از طریق موبایل‌هایشان تماشا می‌کنند.

این استاد دانشگاه با بیان مثال‌های عینی از تفاوت نگرش نسلی گفت: من در کلاس درس می‌گویم ۱۹۵۶، دانشجو بلافاصله اصلاح می‌کند که ۱۹۵۷ است.

می‌گویم انقلاب مشروطه ۱۹۰۷، می‌گوید نه ۱۹۰۶. آنها دائم با ما چالش می‌کنند و در حقیقت ما را اصلاح می‌کنند. آنها فضای مجازی را از ما بسیار بیشتر قبول دارند و ما را به عنوان رده‌های هفتم و هشتم باورهایشان می‌شناسند.

معاون اسبق مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر ضرورت تغییر رویکرد ارتباطی گفت: اگر می‌خواهیم با این نسل کار کنیم، باید از زبان خودشان، برای خودشان و با تکنولوژی خودشان باشد.

نه اینکه مثل گذشته از بالا به پایین بگوییم این درست است یا آن غلط. این نسل خود را قبول دارد و ما را چندان قبول ندارد. آنها حق هم دارند که به این فضا عادت کرده‌اند.

سپس سلطانی‌فر در این زمینه گفت: داستان امروز را باید به خود بچه‌ها بسپاریم تا روایت کنند.

ببینیم چه می‌گویند، خودشان در استوری‌هایشان چه می‌گذارند. مقایسه این روایت با چیزی که ما می‌خواهیم ارائه دهیم، می‌تواند بسیار آموزنده باشد.

این نشست در حالی ادامه یافت که همه حاضرین بر این نکته توافق داشتند که رویکردهای سنتی ارتباطی جوابگوی نسل جدید نیست و باید زمینه مشارکت واقعی و روایت‌گری مستقیم نسل زد و آلفا در عرصه‌های مختلف فراهم شود.

حمید شکری خانقاه استاد روابط عمومی:
نسل آلفا فقط ۵ ثانیه برای قضاوت پیام وقت می‌گذارد!

دکتر حمید شکری خانقاه استاد روابط عمومی با ارائه داده‌های تحقیقاتی هشدار دهنده‌ای گفت: تحقیقات اخیر نشان می‌دهد آستانه تحمل یک نسل آلفایی فقط ۵ تا ۳۰ ثانیه است. یعنی وقتی پیامی را می‌بیند، اگر در ۵ ثانیه اول خوشش نیاید، آن را رد می‌کند و در ۳۰ ثانیه قضاوت نهایی خود را انجام می‌دهد.

شکری خانقاه با اشاره به تغییر الگوی مصرف محتوای نسل جدید اظهار داشت: دیگر دوران خبرنویسی هرم وارونه که باید آن را خواند و خواند تا به پایان رسید، تمام شده است. این نسل عکس را نگاه می‌کند، اگر خوشش آمد یک لحظه می‌ماند و اگر نه، رد می‌شود.

شکری با تأکید بر تغییر پارادایم ارتباطی تصریح کرد: نسل زد و آلفا گفت‌وگومحور شده‌اند، نه اطلاع‌داده‌محور. این نسل داده محض را نمی‌پذیرد و می‌گوید با ما گفت‌وگو کن، سریع بگو، حتی اگر تلخ باشد می‌پذیرم، اما شعار نده.

این استاد روابط عمومی در بخش دیگری از این نشست بر لزوم تغییر پارادایم ارتباطی تأکید کرد و گفت: ما باید از ارتباطات سنتی و اطلاعیه‌محور به سمت ارتباطات تعاملی و گفت‌وگومحور حرکت کنیم. نسل جدید پیام‌های یک‌طرفه را نمی‌پذیرد و به دنبال مشارکت در تولید محتوا است.

نویسنده کتاب برنامه ریزی راهبردی ارتباطی در روابط عمومی با هشدار درباره شکاف موجود گفت: سازمان‌ها فاصله زیادی با نسل Z و آلفا دارند زیرا درک درستی از این نسل ندارند. من با ۲۵ سال تجربه دانشگاهی و ۳۰ سال تجربه کاری معتقدم این نسل دیگر مخاطب ما نیستند؛ آنها در واقع معماران و آینده‌سازان نظام حکمرانی هستند.

وی با اشاره به تحولات شگرف تکنولوژیک افزود: تحولات تکنولوژیک آنقدر زیاد است که این نسل دارد کار را از دست ما می‌گیرد. نمونه‌های زیادی دارم از جوانانی که برای کار در سازمان‌ها پنج برابر دکترای آن سازمان حقوق مطالبه می‌کنند و می‌گویند من مهارت، توان و کارم را دارم و با کمتر از آن راضی نمی‌شوند.

ویژگی‌های کلیدی نسل جدید از نگاه حمید شکری خانقاه به شرح زیر بود: تجربه‌محور بودن: به جای پذیرش شعار، خودش می‌خواهد کار را انجام دهد. قطع ارتباط با نظام حکمرانی: هیچ حرفی را از هیچ مدیری بدون نمی‌پذیرند. پذیرش روایت انسانی: تنها از طریق روایت‌های انسانی و نه اطلاعیه‌های رسمی ارتباط برقرار می‌کنند.

این استاد دانشگاه با اشاره به ضرورت درک ذائقه نسل جدید هشدار داد: ما نیاز به نظام ارتباطات الگوریتمیک داریم. شبکه‌های اجتماعی با درک ذائقه کاربران، محتوای شخصی‌سازی شده ارائه می‌دهند. ما هم باید الگوریتم ذهنی این نسل را بشناسیم و متناسب با آن با آنها در تعامل باشیم.

شکری با بیان مثالی از رفتار نسل جدید در محیط کار گفت: این نسل به هیچ عنوان تحمیل و توجیه را نمی‌پذیرد. مثل ماهی لیز است و به محض احساس تحمیل، از دست می‌رود. البته نقطه ضعفی هم دارد که در تحقیقات علل شکست استارتاپ‌ها مشخص شده است.

وی در ادامه سخن خود به مطالعه‌ای درباره دلایل شکست استارتاپ‌ها در ایران اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل عمده شکست ۸۰-۸۵ درصدی استارتاپ‌ها، عدم توانایی در برقراری ارتباط مؤثر است که نیاز به تحلیل جداگانه دارد.

شکری با تحلیل نقطه ضعف نسل جوان گفت: یکی از دلایل عمده شکست استارتاپ‌ها این است که این نسل با وجود هوش و خلاقیت بالا، در برقراری ارتباط ضعیف است. این شکاف ارتباطی چالش‌های بزرگی ایجاد می‌کند.

صدیقه ببران استاد ارتباطات:
مقاومت در برابر شفافیت بی‌فایده است؛ نسل جدید همه چیز را می‌فهمد

صدیقه ببران استاد ارتباطات با تسلیت ایام شهادت حضرت زهرا (س) گفت: این بانوی بزرگوار نماد کرامت و صداقت در روایت‌گری بودند. خطبه‌های ایشان چنان اثرگذار بود که پس از ۱۴۰۰ سال هنوز پیروان زیادی دارد. این نشان می‌دهد روایت‌گری مؤثر نیازمند درک مخاطب زمان خود است.

صدیقه ببران با اشاره به تغییرات بنیادین در حوزه مخاطب شناسی هشدار داد: دگردیسی مخاطب اتفاق افتاده است. ما باید دگردیسی سازمانی ایجاد کنیم. دوره ماها گذشته و دوره نسل جدید فرا رسیده است. باید بپذیریم نسل‌های خودمان تبدیل به دایناسورها شده‌اند.

وی با تأکید بر ضرورت تحول در روابط عمومی گفت: این تغییر باید از روابط عمومی شروع شود. باید این افراد وارد روابط عمومی شوند و روایت‌گری را به خودشان بسپاریم. آنها برای ما تولید محتوا کنند. نسل‌های قبلی هم به مرور عادت خواهند کرد، همان‌طور که امروز مادربزرگ‌ها با تبلت کار می‌کنند.

از نگاه این استاد راهکارهای عملی برای ارتباط با نسل جدید بدین شرح است که عبارتند از : تولید محتوای بصری: با توجه به گرایش شدید نسل جدید به محتوای بصری، رویکرد پلتفرم‌محور: جایگزینی رویکرد سایت‌محور سنتی با حضور فعال در پلتفرم‌های جدید، شهروند خبرنگاری: به رسمیت شناختن تحول در مفهوم شهروند و علایق جدید او، روایت‌گری مستقیم: سپردن تولید محتوا به خود نسل زد و آلفا.

این استاد با اشاره به تغییر ذائقه مخاطب گفت: شهروند جدید شفافیت را می‌طلبد و شما هر چقدر هم پیام را کادوپیچ کنید، لزوماً آن را باور نمی‌کند.

این طبیعی است چون اطلاعات بیشتری در دسترس دارد و در فضای میس‌اینفورمیشن و دیس‌اینفورمیشن، قدرت تشخیص خود را به کار می‌گیرد.

مدیر کل اسبق روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت نیرو با اشاره به مسئله عدم اعتماد نسل جوان به پیام‌های رسمی گفت: بحث مشارکت برای این نسل بسیار حیاتی است.

آنها به دلیل عدم اطمینان، نمی‌خواهند منفعل باشند. دوست دارند پیام‌ها را لمس کنند و در فرآیند تولید آن حضور فعال داشته باشند.

وی با اشاره به ضرورت بازنگری در روش‌های ارتباطی افزود: روابط عمومی‌ها باید در شیوه ارسال پیام تجدید نظر اساسی کنند.

باید از ابزارها و فناوری‌های جدید دیجیتال استفاده کنیم، چرا که این ابزارها به بخشی از زندگی این نسل تبدیل شده است.

راهکارهای عملی برای ارتباط مؤثر از نگاه این استاد دانشگاه به شرح زیر است:خروج از حالت منفعل: مشارکت دادن نسل جوان در تولید محتوا، تغییر فرم پیام: استفاده از استوری‌ها و روش‌های جدید به جای بیانیه‌های سنتی، ایجاد حس همدلی: تبدیل ارتباط یک‌طرفه به فضای تعاملی و مشارکتی.

این استاد با اشاره به بعد اخلاقی ارتباط تأکید کرد: در کنار تمام راهبردها و برنامه‌ها، باید “اخلاق روایت‌گری” را مد نظر قرار دهیم. این بحثی بسیار مهم است که سازمان‌ها باید به آن توجه ویژه داشته باشند.

افسانه مظفری استاد ارتباطات:
برای حفظ روایت‌گری اصیل باید از تحریف و فراموشی پیشگیری کنیم

افسانه مظفری استاد ارتباطات با تشکر از برگزار کنندگان دورهمی ارتباطی گفت: برگزاری چنین نشست‌هایی در فضاهای تاریخی کمک می‌کند موضوع مهم روایت‌گری از آسیب‌های غفلت، فراموشی و تحریف در امان بماند.

افسانه مظفری با مقایسه نسل‌ها اظهار داشت: ما متعلق به نسلی هستیم که ارتباطات حضوری و عاطفی شکل‌دهنده روحیات و احساساتمان بود. برای ما تماشای فضاهایی مانند سلول‌های انفرادی بسیار وحشت‌ناک است، چرا که احساس می‌کنیم فردی با تمام وجودش در تنهایی قرار گرفته است.

وی با بیان پارادوکس عصر حاضر هشدار داد: اما امروز شاهدیم که با وجود گسترش فناوری‌های ارتباطی، گونه‌ جدیدی از انزوای اجتماعی در حال شکل‌گیری است که نیازمند تأمل و بررسی جدی است.

افسانه مظفری با اشاره به نقش اخلاق در ارتباط با نسل جوان گفت: شاید کلید ارتباطی بین نسل جدید با نسل‌های قبلی، “محبت” و رفتار اخلاق‌مدارانه باشد.

باید از زدن برچسب‌هایی که برای نسل ما برچسب اخلاقی تلقی می‌شد، دوری کنیم.

این استاد با نگاهی آینده‌نگرانه هشدار داد: اگر می‌خواهیم برای تحولات آینده آماده باشیم، باید تحولات پیش رو را رصد کنیم. باید برنامه‌های استراتژیک منعطفی داشته باشیم و بحث اثرسنجی و اثربخشی را مد نظر قرار دهیم.

عضو هیات عملی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به تاثیر هوش مصنوعی افزود: چه بخواهیم و چه نخواهیم، نسل زد و آلفا جایگزین می‌شوند و هوش مصنوعی دستیار آنها می‌شود. در حوزه روزنامه‌نگاری و روابط عمومی دگردیسی ایجاد کنیم.

این استاد با اشاره به تجربه شهرداری در برقراری ارتباط با نسل جوان گفت: نیازی نیست دقیقاً از اصطلاحات نسل زد استفاده کنیم، بلکه باید با صداقت و شفافیت، حس صمیمیت را منتقل کنیم. باید اشتراکات را پیدا کرده و بر اساس آنها ارتباط برقرار کنیم.

فاطمه عزیزآبادی فراهانی استاد ارتباطات:
در عصر لایک و فالو؛ نسل جوان از افسردگی، اضطراب و سردرگمی رنج می‌برد

دکتر فاطمه عزیزآبادی فراهانی استاد ارتباطات با بیان هشدارهای روانشناختی گفت: متأسفانه در عصر اطلاعات و ارتباطات، سلول‌های انفرادی نماد آزاردهنده و پرهزینه‌ای برای همه ما شده است. ما فکر می‌کنیم ارتباطاتمان بسیار وسیع شده، اما وقتی به خود می‌آییم، می‌بینیم این تنهایی‌ها و سرخوردگی‌ها چه آسیب‌هایی به نسل ما و حتی نسل زد وارد کرده است.

فاطمه عزیزآبادی فراهانی با اشاره به تضاد عجیب عصر حاضر اظهار داشت: در دنیایی که غرق در شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات مجازی هستیم، شاهد شکل‌گیری نوعی انزوای عمیق و سرخوردگی هستیم. این پارادوکس عصر ماست؛ هرچه بیشتر به ظاهر میپردازیم از باطن غافل می‌شویم.

وی با تحلیل چالش نقش نسل قبلی هشدار داد: ما در تحلیل نسل زد دچار “خنثی‌شدن در نقش والدین” می‌شویم. می‌خواهیم از مرجعیت خود فاصله بگیریم، اما این باعث می‌شود نسل جدید دچار “بدسرپرستی” یا “بی‌سرپرستی” شود. این چالش عصر اطلاعات است که نقش والدین و مرجعیت را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.

ویژگی‌های بحران ارتباطی فعلی از نگاه این استاد به این شرح است: انزوای جمعی: احساس تنهایی عمیق در میان شلوغی شبکه‌های اجتماعی، سرخوردگی نسلی: ناشی از تضاد بین توقعات و واقعیت‌های فضای مجازی، فقدان مرجعیت: شکاف بین نسل‌ها و کاهش نقش راهنمایی والدین، آسیب‌پذیری روانی: افزایش افسردگی و اضطراب در میان جوانان است.

این استاد ارتباطات با تأکید بر ضرورت تعدیل در نقش نسل قبلی گفت: ما باید بین “تحمیل مرجعیت” و “کناره‌گیری کامل” راه وسط پیدا کنیم. نسل جوان نیاز به راهنمایی و حمایت دارد، اما نه به شیوه سنتی. باید مرجعیتی محور و همراه با احترام متقابل ایجاد کنیم.

مریم سلیمی استاد ارتباطات تاکید کرد:
آینده همین حالاست؛ ضرورت بازآفرینی ارتباطات برای نسل‌ها

مریم سلیمی دکترای علوم ارتباطات و مدرس سواد رسانه گفت: من به این باور دارم که آینده اکنون است. اگرچه در این جلسه تمرکز بر نسل زد است، اما ما نیازمند یک برنامه‌ریزی استراتژیک انعطاف‌پذیر، ارتباطی و روایتی برای نسل‌های Z، آلفا، بتا و نسل‌های آینده هستیم. این برنامه باید شامل راهنمای لحن سازمانی برای هر نسل، چک‌لیست پیام‌ها، چارچوب‌های تولید محتوا، محدودیت‌ها، ممنوعیت‌ها، شاخص‌های ارزیابی پیام و سازوکار سنجش اثربخشی متناسب با هر نسل باشد.

او تأکید می‌کند که ایجاد اتاق فکر ارتباطی بین‌نسلی نیز ضروری است و نادیده گرفتن تحولات نسلی، یک ضعف و تهدید جدی سازمانی محسوب می‌شود.

دکتر سلیمی با اشاره به تغییرات فناوری و ارتباطات اظهار داشت: در جهانی که به سمت هوشمندسازی، شخصی‌سازی، گرافیکی‌تر شدن و چندحسی شدن در حرکت است، دوران پیام‌های فله‌ای به پایان رسیده است. رسانه‌ها و روابط عمومی‌ها باید به سمت تولید محتوای هدفمند و مبتنی بر شناخت مخاطب حرکت کنند.

وی ویژگی‌های پیام مناسب برای نسل زد را این‌گونه برمی‌شمرد که پیام‌هایی که برای نسل زد ارسال می‌شود باید چندرسانه‌ای، صریح و شفاف، سریع، کوتاه، ارزش‌محور، مبتنی بر اعتماد، بدون اغراق، جذاب، قابل تعامل و مشارکت، انسانی، بصری و قابل اشتراک‌گذاری باشد.

وی توضیح می‌دهد که برای ارتباط با نسل زد نیازی به استفاده مصنوعی از اصطلاحات یا اسلنگ‌های جوانانه نیست و می افزاید: همین که پیام بر اساس درک زبان ارتباطی این نسل و با همراهی همسالان آنها ـ نه لزوماً تقلید از آن‌ها ـ تولید شود، کافی است.

به گفته او، تعاملات نسلی نیازمند دگردیسی در روزنامه‌نگاری و شیوه‌های بیان رسانه‌ای است و عباراتی همچون وی گفت و وی افزود دیگر پاسخگوی نسل‌های کنونی نیستند. نسل‌های امروز روایت، تجربه‌محوری و بیان انسانی را می‌خواهند.

دکتر سلیمی تأکید می‌کند که برای ارتباط مؤثر باید دنیای واقعی، ذهنی و مطلوب نسل‌ها را شناخت، دنیای مطلوب نسل‌ها قابل تغییر نیست؛ تنها می‌توان با به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات، به جهان ذهنی یکدیگر نزدیک شد.

او اضافه می‌کند: برای تولید محتوای مؤثر، شناخت نسل‌ها، تحلیل داده‌ها، احساسات، فراداده‌ها و ویژگی‌های رفتاری ضروری است. تولید محتوا بدون این ملاحظات، مانند ارسال پیام به آدرس نامعلوم است.

دکتر مریم سلیمی ضرورت ارتقای سوادهای نوین را یادآور و می افزاید: برای همراهی با نسل‌های حاضر و آینده باید سواد هوش مصنوعی، سواد رسانه‌ای، بصری، خبری و سایر مهارت‌های مبتنی بر فناوری را تقویت کنیم. نمی‌توان با چارچوب‌های کهنه رسانه‌ای با نسل امروز صحبت کرد. این ارتقای مهارت‌ها یک نیاز دوطرفه است؛ هم برای سازمان‌ها و هم برای نسل‌ها.

مسعود کوثری پژوهشگر ایرانی حوزه ارتباطات:
ما گرفتار شکاف رفتاری، عاطفی، معرفتی و ارتباطی با نسل جدید هستیم

دکتر مسعود کوثری پژوهشگر ایرانی در حوزه ارتباطات با رویکردی جامعه‌شناختی به تحلیل مسئله پرداخت و گفت: مسئله نسل‌ها پیش از هر چیز یک مسئله جامعه‌شناختی است. این سوال اساسی وجود دارد که این نسل برای کی “دیگری” است؟ برای حکومت؟ برای ما که به نقش والدین رسیده‌ایم؟

مسعود کوثری با طرح دیدگاه انتقادی تأکید کرد: مسئله نسل زد بیش از آنکه مسئله این نسل باشد، مسئله خود ماست. یعنی مشکل ماییم نه آنها. ما در دوراهی گیر کرده‌ایم که آیا می‌توانیم خودمان را اصلاح کنیم یا نه.

وی با اشاره به مفهوم “پداگوژی انقلابی” هشدار داد: پداگوژی انقلابی کنونی برای مواجهه با این نسل نارسا و ناکافی است. اگر این نظام تربیتی نتواند تکلیف خود را با حقوق بشر، حقوق شهروندی و کرامت انسانی روشن کند، قطعاً شکست خواهد خورد.

این استاد با اشاره به چهار بعد اساسی گفت:ما باید در چهار نظم بازنگری کنیم که عبارتند از : نظم رفتاری که بعد از انقلاب بر آن تأکید شد، نظم عاطفی و میل، نظم معرفتی، نظم ارتباطی.

دانشیار ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با تحلیل روندهای گذشته گفت: ما بعد از انقلاب به ویژه بر نظم رفتاری تأکید کردیم. این تأکید یک‌جانبه موجب ایجاد گسیختگی در عواطف، نظم معرفتی و ارتباطی شد. تحولات تکنولوژیک این گسست‌ها را آشکار کرده است.

این استاد با هشدار درباره کهنگی روش‌ها گفت: ما متوجه نیستیم وارد قرن ۲۱ شده‌ایم. هنوز با مدل ارتباطی قدیمی کار می‌کنیم در حالی که امروز ارتباطات مهم‌تر از جامعه‌شناسی شده، چون خود جامعه تبدیل به ارتباط شده است.

وی با اشاره به عمق شکاف نسلی تاکید کرد: ما با گسست معرفتی، گسست عاطفی و گسست ارزشی روبرو هستیم. این تفاوت بیشتر از تفاوت است و باید درباره آن جدی بیندیشیم.

محمد رضا پارسیان رئیس انجمن روابط عمومی استان تهران:
به جای حرف زدن درباره نسل زد، با آنها گفت‌وگو کنید

محمد رضا پارسیان متخصص روابط عمومی و رئیس انجمن روابط عمومی استان تهران با اشاره به تجربیات عملی خود در عرصه روابط عمومی و ارتباط با نسل زد گفت: در ۲۰ ماه گذشته در فضای صنفی فعال بوده‌ایم و تلاش کردیم با برگزاری جلسات مختلف با نسل زد ارتباط برقرار کنیم. هدف ما این بوده که پوست‌اندازی لازم در حوزه روابط عمومی محقق شود.

محمد رضا پارسیان با انتقاد از رویکردهای رایج گفت: متأسفانه اغلب درباره نسل زد صحبت می‌شود، اما با خود آنها گفت‌وگو نمی‌شود. نکته اصلی این است که به جای صحبت درباره آنها، باید با آنها جلسه گذاشت و این دو فضا را به هم نزدیک کرد.

این فعال جوان حوزه روابط عمومی با اشاره به تجربه خود در اکوسیستم فناوری گفت: کسانی که در فضای استارتاپی روابط عمومی کار می‌کنند، از نظر تخصصی ضعف‌هایی دارند و باید نسل سنتی و جدید در کنار هم قرار گیرند تا اشتراکات خود را تبادل کنند.

مریم سلیمی استاد ارتباطات در این بخش با بیان خاطره‌ای از یک جلسه مدیریت بحران گفت: درک متفاوت از یک کلیدواژه مانند “بحران” نشان می‌دهد که چه فاصله‌ای بین نسل‌ها وجود دارد. باید ابتدا اشتراک مفهومی ایجاد شود.

سلیمی با تأکید بر لزوم تغییر نگرش گفت: اولین شرط ارتباط با نسل جوان، “هم سطح دیدن” یکدیگر است. نسل ما عادت به کنترل دارد، اما اگر همدلی و انعطاف‌پذیری داشته باشیم، ارتباط بسیار راحت‌تر برقرار می‌شود.

فاطمه زهرا جامی دانشجوی روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبایی:
اگر ارتباط نگیرید، ما خودمان جریان‌سازی می‌کنیم

فاطمه زهرا جامی، دانشجوی روابط عمومی دانشگاه علامه، به عنوان نماینده نسل جوان در دورهمی ارتباطی گفت: این روزها همه درباره نسل زد صحبت می‌کنند، اما اجازه دهید ما خودمان را تعریف کنیم؛ متکثر اما نه بیگانه: نسل زد از مریخ نیامده و دغدغه‌های مشابه والدین خود را دارد. پرسشگر و مطالبه‌گر: ما ادعای دانش فراتر نداریم، اما نسبت به چرایی تصمیم‌ها نقد داریم.

نسل اغناء: دریافت آنی اطلاعات باعث شده سوالات زیادی از سیاستگذاران داشته باشیم. خود رسانه: اگر با ما ارتباط برقرار نکنید، خودمان با یک پست جریان سازی می‌کنیم. ترس از بی‌عملی: با تلاطم‌های اقتصادی بزرگ شده‌ایم و از بی‌عملی می‌ترسیم.

درخواست‌های نسل زد از نهادهای رسمی: پایان گفت‌وگوهای یک طرفه، اجتناب از شعارهای تکراری، فراهم کردن فضای واقعی برای اثرگذاری

جامی با انتقاد از دوگانگی موجود گفت: برخی اساتید در کلاس‌ درس یک حرف می‌زنند، اما وقتی در مقام مدیر دولتی قرار می‌گیرند، رفتاری کاملاً متفاوت دارند.

عضو شورای مشاورین نسل زد شورای اطلاع رسانی دولت هشدار داد: برای نسل زد خبر بازدید یک مقام یا وعده و بیانیه دیگر بی‌اثر است. اولین واکنش ما به هر خبری این است: فایده‌اش چیست؟

جامی با صراحت ویژگی‌های نسل خود را تشریح کرد: اولین پرسش نسل من از هر خبری این است: فایده‌اش چیست؟. ما نتیجه می‌خواهیم، نه وعده؛ تغییر می‌خواهیم، نه تکرار؛ و پاسخ روشن می‌خواهیم، نه شعار.

این نماینده نسل زد با هشدار جدی افزود: در جهان آنی و متصل امروز، با توضیحات مبهم قانع نمی‌شویم. شاید در گذشته می‌شد با چند جمله افکار عمومی را آرام کرد، اما امروز در روابط عمومی هر پرسش بی‌پاسخی می‌تواند مقدمه یک بحران باشد.

جامی با طرح پرسشی چالشی از حاضران پرسید: امروز در کدام روابط عمومی با زبان و شیوه نو با جوانان صحبت می‌شود؟ به پرسنل سازمان‌هایتان نگاه کنید؛ چند نفر جوان و از نسل زد هستند؟

وی با بیان درخواست اصلی نسل جوان گفت: لازم نیست نسل مرا تعریف کنید. درها را باز کنید تا من همکار و شریک شما شوم. نسل من خود را تنها مخاطب پیام نمی‌بیند، بلکه شریک پیام، شریک تغییر و ایجادکننده تحول در سازمان‌ها می‌داند.

یکی از مدیران با سابقه در پاسخ به این صحبت‌ها با ذکر خاطره‌ای گفت: من سال‌ها مدیر روابط عمومی بودم و فضای رشد برایم فراهم شد. اما مشکل اینجاست که بسیاری از محیط‌های کاری به “محیط‌های فسیل شده” تبدیل شده‌اند که نیروهای جوان در آنها منزوی و بی‌انگیزه می‌شوند.

وی با هشدار درباره شرایط موجود گفت: اگر مدیران فضای رشد ایجاد نکنند، نیروهای جوان به راحتی سازمان را ترک می‌کنند. این نسل به راحتی جای خود را عوض می‌کند، چرا که تغییر برایش یک ارزش است.

مانی جهانپور دانشجوی حقوق دانشگاه علوم تحقیقات:
بسیاری از خصوصیات منتسب به نسل زد در واقع آرزوهای نسل قبل است

مانی جهانپور عضو شورای مشاورین نسل زد شورای اطلاع رسانی دولت به عنوان دیگر دانشجوی حاضر در جلسه با آرامش اما متقاعد کننده گفت: به قول خانم جامی، ما با مریخی‌ها طرف نیستیم. نسل زد لزوماً گروه عجیب و غریبی نیست؛ یک گروه نسلی (۱۳۷۵-۱۳۹۰) با ویژگی‌های متفاوت است. ویژگی‌های واقعی نسل زد از نظر من بدین شرح است؛ چهارچوب‌شکنی معقول: این ویژگی ناشی از پیشرفت فناوری در دوره رشد آنهاست.

پذیرش بیشتر: برخلاف تصور، این نسل حتی بیشتر از نسل‌های قبل انتقاد را می‌پذیرد. انعطاف‌پذیری: به راحتی خود را با شرایط تطبیق می‌دهد. کارآفرینی طبیعی: خودشان وارد میدان کار شده‌اند و برندهای شخصی ساخته‌اند.

جهانپور با اشاره به پدیده “ویژگی‌های تحمیلی” هشدار داد: بسیاری از ویژگی‌هایی که به نسل زد نسبت داده می‌شود، در واقع آرزوهای برآورده نشده نسل قبلی است. مثلاً می‌گویند “شما خیلی رک هستید” در حالی که شاید خودشان آرزوی چنین صراحتی را داشتند.

وی با ذکر مثال عینی گفت: به جای انتقاد از نسل زد که چرا کارهای اجتماعی نمی‌کند، باید دید چرا فرآیندهای ما ۱۵ مرحله‌ای است؟ این نسل در فضای مجازی با بهره‌وری بالاتر همان کارها را انجام می‌دهد.

جهانپور در پایان به تغییر رابطه کاری اشاره کرد: کسی که شما به او آموزش می‌دهید و فضای رشد می‌دهید، با کسی که مجبور شده‌اید از او کمک بگیرید، کاملاً متفاوت است. نسلی که با اختیار وارد شود، تجربیات شما را بسیار بهتر می‌پذیرد.

یوسف مذنب دانشجوی علوم ارتباطات تهران مرکز:
نسل زد ناشناخته نیست؛ فرصت نمی‌دهید تا دیده شود

در ادامه نشست و به عنوان آخرین صحبت در این دورهمی ارتباطی، یوسف مذنب، از فعالان جوان رسانه‌ای و دیگر عضو شورای مشاورین نسل زد شورای اطلاع رسانی دولت با بیان تجربیات شخصی خود به تشریح دیدگاه‌های نسل جوان پرداخت.

مذنب با انتقاد از روند موجود گفت: یک “هیولا‌سازی” از نسل زد در فضای جامعه در حال اتفاق است.

من با دید حاکمیتی معتقدم این هیولا‌سازی از سوی قشر مقابل حاکمیت صورت می‌گیرد چون فهمیده‌اند باید از این نسل استفاده کنند.

وی با تحلیل تحولات رسانه‌ای افزود: «ریشه انسان‌رسان‌ها از نسل زد است. نمایشگاه مطبوعات ۱۴۰۲ نشان داد فضای انسان‌رسان‌ها چقدر مقتدرتر از پایگاه‌های خبری شده است.

این مسیر نشان می‌دهد من می‌توانم رسمی نباشم، وابسته نباشم، اما کنشگر باشم و موفق هم باشم.»

مذنب با بیان مسیر رشد شخصی خود گفت: من از ۱۲ سالگی وارد فضای توییتر شدم. از همسن‌های خودم در آن زمان شاید ۱۰۰ نفر در توییتر نبودند.

من در کنار اکانت “حاج فیدل” رشد کردم و برای تشییع حاج قاسم با جمعی از شیراز به تهران آمدم.

وی با قاطعیت به شایعات پاسخ داد: بعضیا می‌گویند پدر شما مسئولیت داشته است. پدر من انباردار هلال احمر استان فارس بود.

ما ارتباطات خود را از فضای خودمان کسب کردیم. من افتخار می‌کنم که در شیراز “پادویی” کردم.

مذنب به دستاوردهای هم‌نسلان خود اشاره کرد: کلی از همسن‌های من در فضای مجازی فعالند.

برندینگ‌های مختلف شهر مانند “لاویا”ی شیراز که در تهران هم شعبه دارد، برندینگش دست یکی از همسن‌های من است.

وی با بیان یک مثال عینی گفت: من خودم مدیر رسانه‌های نوین گروه سینمایی هنر شهر آفتاب بودم.

الان یک نفر دیگر از همسن‌های من آنجاست. اگر فضا برای کسب تجربه باشد، چرا بچه‌ها تجربه کسب نکنند؟

مذنب با بیان خاطره‌ای نمادین گفت: در زمان جنگ، عکسی از یک خانم آتشنشان که کنار خانم چادری نشسته و به او دلداری می‌دهد، گرفته بودم.

این عکس بنر شهرداری شد، در صداوسیما ۵۰ هزار بار نشان داده شد، اما هیچ‌کس نمی‌دانست عکاس آن کیست.

مذنب با بیان صریح و شفاف به تحلیل روابط بین‌نسلی پرداخت و گفت: اینکه ما شبیه جوانانی که در مراکز خرید می‌بینید نیستیم، به این معنی نیست که تفکر آنها را نمی‌شناسیم.

مذنب با اشاره به اقدامات عملی خود گفت: وقتی چهار کار خوب انجام می‌دهیم، ما را می‌پذیرند.

مثلاً مسئله “سربازی دانش‌بنیان‌ها” که هیچ‌کس جرات نمی‌کند به آن بپردازد، یا “موتورسواری بانوان” که هفته‌هاست در کارگروه حقوقی در حال بررسی است.

وی با نگاهی منتقدانه به ساختار اداری گفت: ساختار حکمرانی ما یک ساختار بیمار است. در ۴۰ سال گذشته، هر دولت با دولت قبلی دشمن شده است. در چنین ساختار بیمارى، انتظار کار درست نداریم.

مذنب با صراحت به نسل قبلی تاخت: نسل وای بسیار خودخواه، خودمحور و مستبد است. حاضر نیست جای خود را به کس دیگری بدهد، حتی بین خودشان. این نسل بیشتر علیه خودش می‌زند تا علیه نسل زد.

گزارش تصویری ششمین دورهمی ارتباطی